30 ZANIMLJIVIH ČINJENICA O ŠKOTSKOJ

Škotska (engl. Scotland, škotsko-gelski: Alba) pokriva oblast na severu Velike Britanije, a politički je jedna od konstitutivnih država Ujedinjenog Kraljevstva. Naziv Škotska potiče od latinske reči Scoti, termina kojim su nazivani Geli, narodi današnje Škotske i Irske. Kraljevina Škotska je bila nezavisna država do 1. maja 1707., kada je na osnovu Zakona o Uniji ušla u zajednicu sa Kraljevinom Engleskom i tako formirala Kraljevinu Veliku Britaniju.

1. Od 1. jula 1999. godine, Škotska ima svoj parlament, prvi put od 1707. godine.

2. Škotska danas ima površinu od 78.772 kvadratna kilometra. Ova zemlja je otprilike površine kao Česka, Ujedinjeni Arapski Emirati i iste površine kao japansko ostrvo Hokaido.

3. Nacionalna životinja Škotske je jednorog!

4. Škotska ima tri zvanično priznata jezika: Engleski, Škotski i Škotsko-gelski, kojim govori svega 1% populacije.

5. Škotska broji oko 5.2 miliona stanovnika što je oko 8.5% ukupnog stanovnistva Velike Britanije.

6. Zastava Skotske je poznata kao saltira ili krst Svetog Andreja.

7. Najkraći komercijalni let aviona na svetu traje 1 minut i 14 sekundi a obavlja se između Vestreja i Papa Vestreja na škotskom ostrvu Orkni.

8. Škotska ima oko 790 ostrva, od kojih je svega 130 naseljeno!

9. Hamiltonov mauzolej u Južnom Lanarkširu proizvodi najduzi eho od svih objekata na svetu građenih ljudskom rukom – celih 15 sekundi.

10. Škotska ima više od 1.500 kvadratnih kilometara slatkovodnih jezera, uključujući i svetski poznati Loh Nes.

11. Grad Edinburg u Škotskoj  je prvi grad na svetu koji je imao vatrogasnu brigadu.

12. Sent Endrjus Links se smatra postojbinom golfa, koji se ovde igra jos od 15. veka.

13. 112 metara dug transparentni tunel pod vodom u Deep Sea World akvarijumu u Severnom Kvinsferiju, Škotska,  je najduži takve vrste u Evropi i jedan od najdubljih na svetu.

14.  U škotskom gradu Pertširu se nalazi Meikleour Beech Hedges, najviša i najduža živa ograda na svetu koja je visoka 30, a dugačka 530 metara.

15. Škotski grad Aberdin je poznat kao glavni naftni grad Evrope.

16. Najdublje jezero u Škotskoj je Loh Morar  sa dubinom od 328 metara. Ovo jezero zauzima 17. mesto na listi najdubljih jezera na svetu.

17. Tržni centar Asda Walmart Almondvale u Livingstonu je najveći tržni centar u Evropi.

18. Jedan od najpoznatijih proizvoda Škotske, Škotski viski, zapravo je izmišljen u Kini. Prvi put je destilovan od strane monaha u Irskoj tokom ranog 15. veka, a u Škotsku dolazi tek nakon 100 godina gde postaje svetski brend.

19. U blizini mesta Fortingal u Škotskoj nalazi se najstarije drvo u Evropi koje je staro 3.000 godina!

20. U Škotskoj je davne 1824. godine izmišljen prvi kišni mantil, a izmislio ga je Čarls Mekintoš, hemičar iz Glazgova.

21. Škotska banka je osnovana 1695. godine i najstarija je bankarska institucija u Velikoj Britaniji. To je takođe prva banka u Evropi koja je štampala svoje novčanice.

22. Škotska otkrića i pronalasci su televizija – otkrio ju je Džon Logi Beird 1925. godine, telefon – Aleksandar Grejem Bel 1876. godine, penicilin – Aleksandar Fleming 1928. godine, Džejms Jang Simpson otkrio je anestetička svojstva hloroforma 1847. Vredni škotski pronalasci su takođe i logaritmi (1614. godine), asfalt (1820. godine) i pneumatske gume (1887. godine).

23. Neolitsko naselje Skara Bre na ostrvu Orkni predstavlja najstariji objekat u Velikoj Britaniji i datira iz 3100. godine pre nove ere.

24. Škotska ima najveći procenat riđokosih na svetu. Oko 13% populacije ima crvenu kosu.

25. Škotska je imala svoje monarhe do 1603. godine. Nakon smrti Elizabete I, Džejms VI od Škotske takođe postaje i Džejms I od Engleske, vladajući obema zemljama istovremeno.

26. Moto Škotske je Nemo me impune lacessit, odnosno Niko me ne izaziva nekažnjen.

27. Zvanicna religija u Škotskoj je prezviterijanstvo, sa crkvama koje se tradicionalno nazivaju kirk.

28. Najpoznatije škotsko jelo je hagis i pravi se od srca, jetre i pluća ovce, a tradicionalno se kuva u stomaku životinje. Nije poznato gde je nastalo, ali se slično jelo pominje u grčkim spisima koji datiraju od pre 2.500 godina.

29. Škotska ima 19 univerziteta i institucija visokog obrazovanja, uključujući i Univerzitet Sent Endrjuz, gde su se sreli vojvoda i vojvotkinja od Kembridža.

30. Ova zemlja ima svoj pravni sistem koji je odvojen od pravnog sistema Engleske, Velsa i Severne Irske. Porota može da presudi: kriv, nije kriv i nije dokazano.